Pełnomocnik w spółce jawnej – korzyści
Pełnomocnik w spółce jawnej najczęściej powoływany jest przez wspólników tej spółki wówczas, gdy nie posiadają oni odpowiednich kwalifikacji do wykonania określonych czynności bądź wówczas, gdy brakuje im na to po prostu czasu. Często pełnomocnictwa dotyczą kwestii podatkowych takich jak rozliczenie należnego podatku, jak również spraw reprezentacji spółki przed sądami i organami administracji publicznej. Dzięki pełnomocnikowi możliwe jest również odciążenie spółki w części obowiązków związanych z bieżącą działalnością spółki.
Pełnomocnik w spółce jawnej – kto może nim zostać
Zagadnienie pełnomocnictwa zostało uregulowane w art. 98-109 kodeksu cywilnego. Zgodnie z tymi przepisami pełnomocnikiem może być podmiot posiadający co najmniej ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Oznacza to, że wspólnicy spółki jawnej mogą umocować do działania zarówno osobę fizyczną, prawną jak również jednostkę organizacyjną nie posiadającą osobowości prawnej. Jednak nierzadko przepisy szczegółowe zawężają krąg podmiotów mogących reprezentować spółkę. I tak pełnomocnikiem w sprawach podatkowych może być tylko osoba fizyczna o pełnej zdolności do czynności prawnych, zaś w sprawach administracyjnych osoba fizyczna posiadająca co najmniej ograniczoną zdolność do czynności prawnych.
Prokurent w spółce jawnej jako jej reprezentant
Udzielenie pełnomocnictwa
Ustanowienie pełnomocnika następuje w drodze jednostronnej czynności prawnej mocodawcy. Forma pełnomocnictwa jest dowolna, z wyjątkiem zastrzeżeń przewidzianych w art. 99 k.c. Na mocy tego przepisu pełnomocnictwo ogólne pod rygorem nieważności musi zostać udzielone na piśmie, a dodatkowo, jeżeli ważność czynności prawnej uzależniona jest od szczególnej formy, wówczas także i pełnomocnictwo powinno zostać ustanowione w tej samej formie. Zatem pełnomocnictwo do zbycia nieruchomości musi być zawarte w formie aktu notarialnego. Ponadto mocodawca może ustanowić kilku pełnomocników oraz określić czy mogą oni działać samodzielnie czy łącznie, a także powołać ich na określony czas.
Uprawnienia pełnomocnika
Kodeks cywilny wyróżnia trzy typy pełnomocnictw. Poniższa lista przybliża zakres czynności wchodzących w zakres każdego z nich.
Pełnomocnictwo ogólne
Obejmuje ono umocowanie do dokonywania przez pełnomocnika czynności zwykłego zarządu, takich jak chociażby wystawienie rachunku czy rozwiązanie umowy.
Pełnomocnictwo rodzajowe
Jest ono ustanawiane dla danego rodzaju czynności, wraz z określeniem rodzaju czynności i jej przedmiotu, przy czym mogą to być czynności przekraczające zwykły zarząd. Pełnomocnictwo to jest ustanawiane np. w sytuacji kupna kilku nieruchomości lub reprezentowania spółki przez adwokata w postępowaniu sądowym.
Pełnomocnictwo do poszczególnej czynności prawnej
Obejmuje ono swym zakresem umocowanie do dokonania ściśle określonej czynności. Przykładowo może to być sprzedaż określonej maszyny produkcyjnej lub udział w konkretnym przetargu.
W każdym przypadku pełnomocnik może także ustanawiać kolejnych pełnomocników, ale tylko wówczas, gdy upoważnienie takie wynika z treści umocowania, ustawy bądź stosunku prawnego będącego podstawą pełnomocnictwa.
Wygaśnięcie prokury w spółce jawnej
Istnieją również ograniczenia dotyczące działań podejmowanych przez pełnomocnika. Nie może on dokonywać czynności prawnej z samym sobą, a także występować jako reprezentant innego pełnomocnika spółki, chyba że co innego wynika z treści pełnomocnictwa albo ze względu na treść czynności prawnej wyłączona jest możliwość naruszenia interesów mocodawcy.
Zdarza się również, iż pełnomocnik w spółce jawnej podczas wykonywania swoich obowiązków przekracza zakres umocowania. Wówczas dokonana przez niego czynność wymaga potwierdzenia przez spółkę, a ewentualna odmowa skutkuje bezskutecznością umowy. Z kolei dokonanie jednostronnej czynności prawnej z przekroczeniem zakresu pełnomocnictwa powoduje jej nieważność.