Istota spółki cywilnej
Zagadnienia dotyczące spółki cywilnej zostały uregulowane w art. 860 – 875 k.c. Znajdziemy tam wszelkie wytyczne jak założyć spółkę cywilną. Pokrótce jednak w dzisiejszym wpisie opiszemy jak tego dokonać.
Zgodnie z kodeksem cywilnym przez umowę spółki cywilnej wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego poprzez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów.
Należy przy tym zaznaczyć, że cel gospodarczy jest pojęciem znacznie szerszym od celu zarobkowego. Wspólny cel w spółce cywilnej nie musi więc polegać na osiągnięciu zysku. Może on obejmować inne korzystne rezultaty w sferze majątkowej wspólników, takie jak chociażby zaoszczędzenie wydatków, jakie wspólnicy musieliby ponieść działając oddzielnie.
Trzeba podkreślić, że określony w umowie cel gospodarczy musi być celem wspólnym, co oznacza, że wszyscy wspólnicy powinni być zainteresowani jego realizacją i dla wszystkich powinny wynikać korzyści gospodarcze. Jeżeli cel ten ma polegać na osiąganiu zysków, wówczas nie jest dopuszczalne wyłączenie któregokolwiek wspólnika od udziału w zyskach.
Jak założyć spółkę cywilną?
Poniżej opisujemy składniki niezbędne do zawiązania spółki cywilnej a także te zapisy umowy, które są niezbędne do jej utworzenia.
Wspólnicy spółki cywilnej
Spółka cywilna powstaje w drodze umowy co najmniej dwóch osób, fizycznych, prawnych lub tzw. ułomnych osób prawnych. Co ważne, umowa spółki zawsze tworzy między stronami trwałe stosunki zobowiązaniowe, nie kreuje natomiast osoby prawnej. Powstała spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej i zgodnie z prawem to jej wspólnicy są przedsiębiorcami, wyposażonymi w zdolność sądową, upadłościową i naprawczą.
Czy wspólnicy spółki cywilnej mają te same prawa?
Jeżeli spółkę cywilną chcą założyć osoby fizyczne, muszą one złożyć wniosek o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (jeżeli jeszcze takiego wpisu nie posiadają). Mogą to uczynić osobiście w urzędzie miasta właściwym ze względu na swoje miejsce zamieszkania, przez internet przy wykorzystaniu kwalifikowanego podpisu elektronicznego lub listownie. W tym ostatnim przypadku ich podpisy muszą zostać poświadczone notarialnie. Wpis należy uzyskać jeszcze przed rozpoczęciem działalności w ramach spółki cywilnej.
Wkłady do spółki cywilnej
Każdy ze wspólników ma obowiązek wniesienia wkładu do tworzonej spółki. Zgodnie z art. 861 ust. 1 k.c., wkład może polegać na wniesieniu do spółki własności lub innych praw albo świadczeniu usług. Tak więc dla przykładu wkładem będzie zarówno wniesienie własności nieruchomości, oddanie do bezpłatnego używania sprzętu czy też działania w zakresie marketingu i reklamy.
W zależności od rodzaju wkładu, obowiązują różne zasady jego wniesienia. I tak przy wniesieniu wkładu w postaci określonych praw zastosowanie znajdują reguły dotyczące sprzedaży, a w przypadku rzeczy wniesionych tylko do używania przepisy o najmie.
Elementy umowy spółki
Zgodnie z art. 860 ust. 2 k.c. zawarcie umowy spółki cywilnej musi nastąpić w formie pisemnej dla celów dowodowych, a jej ewentualne zmiany dokonywane są w postaci aneksów. Sama umowa spółki powinna zawierać postanowienia dotyczące:
- osób wspólników,
- wspólnego celu gospodarczego,
- nazwy spółki,
- wnoszonych wkładów lub innych sposobów dążenia do realizacji celu spółki,
- kwestii prowadzenia spraw i reprezentacji,
- udziału w zyskach i stratach,
- możliwości podziału i wypłaty zysków w trakcie trwania spółki.
Jak najdokładniejsze określenie wyżej wymienionych kwestii w umowie umożliwia wspólnikom dostosowanie konstrukcji spółki cywilnej do ich oczekiwań i wymagań. W przypadku, gdy dane zagadnienie nie zostanie uregulowane w umowie, wówczas zastosowanie mają przepisy kodeksowe. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, by umowa spółki określała jedynie pewne minimum, takie jak osoby wspólników, zakładany przez nich wspólny cel gospodarczy oraz sposób jego realizacji, w szczególności rodzaj i zakres obowiązków każdego ze wspólników, wysokość wkładów oraz termin i miejsce ich wniesienia.